Jaargang 2
Nummer 8 - augustus 2004
door: Dr. Gert Schuitemaker - Orthomoleculair apotheker

Voeding, de vergeten geweldsfactor

De tragische gebeurtenissen als op het Haagse Terra College verleden jaar houden de gemoederen bezig. Eén ding is duidelijk: bij het groeiende geweld op scholen spelen meerdere factoren een rol. Toch wordt één factor stelselmatig over het hoofd gezien: de Macdonaldisering en Coca-Colinisatie.

Detectiepoortjes bij de ingang. Camera's in de kantine. Beveiligingspersoneel in de gangen. Vertrouwenspersonen en psychologen voor de leerlingen. Zie hier het actuele antwoord op agressie, geweld, vandalisme en criminaliteit op scholen. Niemand denkt aan voeding. Terwijl opvoeden letterlijk alles te maken heeft met eten en de keuzes die je hierbij maakt.

Dat voeding een belangrijke rol speelt bij agressie en geweld, werd in 2002 aangetoond in een Brits gevangenisonderzoek.
Aan de gedegen studie, waarvan de resultaten werden gepubliceerd in de vooraanstaande British Journal of Psychiatry, namen ruim tweehonderd jonge gedetineerden deel. Bij de meesten van hen werd de voeding dagelijks aangevuld met multivitamines en in deze groep nam het gewelddadig gedrag sterk af. Vooral het aantal ernstige overtredingen daalde spectaculair, inclusief de geweldsdelicten. Deze afname bedroeg bijna 40 procent.

De uitkomsten van het Britse gevangenis-
onderzoek lijken nieuw, maar zijn het niet.
De Amerikaanse criminoloog professor Stephen Schoenthaler weet het al sinds de jaren tachtig. Zijn onderzoeken geven aan dat volwaardige voeding een aangename bijwerking heeft: het leidt niet alleen tot gedragsverbetering, maar ook tot betere schoolprestaties.

Volgens de Britse onderzoekers zijn hun bevindingen direct te vertalen naar het gewelddadig gedrag buiten de gevangenis.
Het waargenomen gunstige effect is immers toe te schrijven aan lichamelijke factoren en zal zich daarom niet beperken tot deze specifieke setting. Sterker: zij vermoeden zelfs een sterker effect buiten de gevangenisdeuren, omdat leef- en voedingsomstandigheden in justitiële inrichtingen vaak beter en veel regelmatiger zijn.

Het is in dit verband veelzeggend dat de voedingsgewoonten van kinderen en jong volwassenen in de Westerse wereld steeds meer mensen zorgen baren. In de Verenigde Staten at in een onderzoek 25% van de kinderen geen enkele dag groenten en 25 tot 30% at geen enkel stuk fruit. Verder bleek dat sommige kinderen vanaf zeven maanden al frisdrank in hun flesje kregen.


Handboek PDD-NOS Column: augustus 2004

Ook de Nederlandse jeugd 'investeert' flink in ongezondheid voor later, zoals het RIVM eind 2002 stelde in haar rapport 'Gezondheid op koers?, de derde Volksgezondheid Toekomst Verkenning'. De trends onder jongeren zijn zorgwekkend als het gaat om roken, teveel alcohol drinken, te weinig groente en fruit eten, en te weinig bewegen. Ze kiezen voor zoet en vet en worden te dik. Eenderde van de jeugd tussen elf en achttien jaar blijkt zelfs niet te ontbijten, volgens een recent rapport.

Scholen leveren een twijfelachtige bijdrage aan de MacDonaldisering en Coca-Colinisatie, die al jaren in ons land gaande is. De bewakingscamera's in de kantines bieden immers óók uitzicht op een overdaad aan vettigheid en suikerwaren. De hippe automaten met suikergoed en suikerdrankjes zijn niet meer weg te denken uit de hedendaagse schoolgebouwen. Sterker: niet alleen leerlingen lijken verslaafd aan de automaten, ook schooldirecteuren kunnen niet meer zonder. De suikerkasten vormen immers een prettige aanvulling op het doorgaans karige schoolbudget, zonder dat daar kosten of ander ongerief tegenover staat.

De automaten worden doorgaans kosteloos geplaatst en gevuld. Daarnaast wordt de school beloond voor haar gastvrijheid, waarvoor verschillende constructies bestaan. In veel gevallen ontvangt de school een percentage van de omzet, bijvoorbeeld tien procent. Sommige bedrijven, waaronder marktleiders Coca-Cola en Vrumona (Pepsi), schuiven de scholen nog meer toe.

Het goede nieuws is dat het ministerie van Justitie inmiddels is wakker geschud door de Britse bevindingen in de gevangenis en nauwe contacten onderhoudt met de onderzoeksgroep aan de andere kant van de Noordzee. Er zijn plannen dat het Britse gevangenisonderzoek in ons land zal worden herhaald. Als de conclusies identiek zijn, kan dat tot een ommekeer leiden binnen het gevangeniswezen én daarbuiten. Maar waarom zouden we hierop wachten. Het roer kan ook nú om. De roep om meer controle en toezicht op scholen klinkt dagelijks.

Een landelijke minuut stilte is belangrijk voor het rouw- en verwerkingsproces. Maar een problematiek, die in de loop van jaren is opgebouwd, vergt iets anders dan symptoombestrijding. Een langetermijnstrategie is een must, en voedingsaspecten horen daarin een plaats te hebben.

Meer info: www.ortho.nl