Door: Math van der Gulik - Mental Coach
Distantie dus, emotionele ruimte maken om het patroon te doorbreken en te voorkomen dat je steeds weer van het ene probleem in het andere blijft rollen.
Zo nu en dan wat fysieke afstand tot je kind kan daarbij zeer behulpzaam zijn: een weekendje ergens logeren of zelf eens een weekendje weg.
En mocht dat om het geld niet kunnen dan kan een PGB (persoonsgebonden budget) daarbij wellicht van pas komen.
Ook kan een PGB gebruikt worden om ondersteuning voor jezelf in te kopen zodat je de dagelijkse situatie weer wat beter aankunt.
Los echter van (professionele) ondersteuning, al dan niet met behulp van een PGB, hierbij wat practische tips die behulpzaam kunnen zijn.
Enige voorwaarde is het consequent doen.
Zoek in je kring van vrienden of familie naar een vertrouwd iemand, liefst iemand op enige afstand, bij wie je op afspraakbasis (vaste momenten) je hart kunt luchten.
En dat zonder consequenties: de ander hoeft alleen maar te luisteren; zeker geen adviezen te geven; hooguit wat vragen te stellen.
Het enige waar het namelijk omgaat is dat jij je emoties en spanningen kwijt kunt, meer niet. Misschien is het wel moeilijk zo'n persoon te vinden.
Dan is er nog een andere mogelijkheid maar die vereist wel behoorlijk wat zelfdiscipline.
Elke ochtend, voordat je je met je gezin of wat dan ook maar bezighoudt, ga je zitten en schrijft een paar vellen vol met wat er op dat moment in je opkomt. Absurd, dramatisch, boosaardig, angstig, gezeur, het doet er niet toe. Wat telt is dat je de vellen vol schrijft, al schrijf je duizend keer: "ik weet het niet meer, zie het niet meer zitten." Prima! Het enig belangrijke is je aan je eigen afspraak te houden, desnoods sta je er eerder voor op. En niet herlezen, alleen maar schrijven, ook niemand anders laten lezen. Ook hier geldt: geen consequenties, maar emotionele ruimte maken. Het gaat immers om de distantie. Maar distantie alleen is niet voldoende, het is slechts een middel.
Probleemgedrag heeft een betekenis, zeker als het gaat om conflicten die bij herhaling voorkomen en steeds hetzelfde onderwerp hebben.
Geen enkel mens houdt écht van conflicten, óók niet een kind met PDD-NOS. Waarom dan toch dat gedrag?
Kennelijk is het gedrag dat de oorzaak van het conflict vormt van belang voor het kind en daar 'vecht' het voor.
Het heeft voor het kind dus een waarde die wij (nog) niet (kunnen) zien. En kinderen met PDD-NOS kunnen alleen hun werkelijkheid als juist erkennen.
De kunst is dan ook om de betekenis van dat gedrag te achterhalen.
Als dát lukt, als dus de opvoeder de betekenis van dat gedrag leert begrijpen en respecteren (wat echt niet hetzelfde is als alles maar goed vinden) gebeurt er iets merkwaardigs: de ópvoeder verandert.
En daardoor ontstaat er weer ruimte in de opvoeding, met andere woorden: ontstaan voor het kind weer nieuwe mogelijkheden om zich te ontwikkelen.
Handboek PDD-NOS Column: mei 2005
Iemand die door een ongeluk beide benen verliest zal nooit meer als andere mensen kunnen lopen en bewegen.
Er is een beperking ontstaan. Zijn of haar werkelijkheid is fundamenteel anders geworden dan die van mensen die nog wel over hun beide benen beschikken.
Pas na de rouw om, en de acceptatie van het verlies van de beide benen, van de beperking dus, ontstaan nieuwe mogelijkheden.
Met behulp van specifiek op die persoon toegesneden protheses en hulpmiddelen, kan hij of zij een nieuwe manier van lopen en bewegen ontwikkelen.
Deze nieuwe manier is weliswaar anders dan die van de tweebenigen, maar daarom nog niet minder.
Kijk naar de paralympics en zie hoe ook daar mensen kampioen kunnen worden.
Ditzelfde geldt dus ook voor een kind met PDD-NOS. Zijn werkelijkheid is weliswaar anders, maar daarom nog niet minder waardevol.
En net als bij de mens die zijn benen verliest, kunnen nieuwe mogelijkheden pas dan ontstaan als de beperking fundamenteel geaccepteerd wordt.
Met dat verschil dat die acceptatie hier vooral zal moeten plaatsvinden door de ouders/opvoeders.
Het kind is immers wie hij is, hij weet aanvankelijk niet beter. Misschien wel nooit.
Dus, acceptatie, respect en waardering voor die andere werkelijkheid die wij niet kennen!
Zo ongeveer is het ook met jouw kind. Je hebt een bijzonder kind dat anders is als de meeste kinderen.
De gewone opvoeding werkt niet, leidt slecht tot conflicten. Dus zul je nieuwe manieren moeten bedenken.
Uitgangspunt daarbij is dat je kind is zoals het is, met al zijn eigenaardigheden, beperkingen, conflictgedrag en wat dies meer zij.
En dat doet waarschijnlijk verdriet. Dat betekent echter niet dat er geen ontwikkelingen mogelijk zijn; maar alleen een fundamentele acceptatie van je kind, met alle facetten die aan zijn persoon verbonden zijn, maakt verandering mogelijk. Zijn werkelijkheid is een andere dan die van jou. Je kind kan niet anders dan zijn werkelijkheid als enig juiste zien, hoe krom anderen die werkelijkheid ook mogen vinden. Alleen vanuit de erkenning ván en de waardering vóór die werkelijkheid kan sprake zijn van verandering.
Uiteraard is ook dit geen antwoord op de problemen van alle dag. Wel kan het je helpen om anders te gaan kijken naar je kind.
Misschien lukt het dan om wat meer naar zijn wereld te gaan en van daaruit naar nieuwe wegen te zoeken, want een steeds terugkerend conflict is in essentie een gevecht om vrijheid.
En welk idee of verwachting jij ook moge hebben van je kind: het is zijn onvervreembaar recht om te zijn wie hij is.
Contact
Math van der Gulik
