Jaargang 7
Nummer 6 - juli 2009
Fred de Vries - schrijver

Medicijnen tegen de bijwerkingen van medicijnen

Een vraag: wat is de overeenkomst tussen Anna-Nicole Smith, Heath Ledger en Michael Jackson. Da's een makkie, zo zult u waarschijnlijk antwoorden, die zijn alle drie dood. Maar het werkelijke antwoord kan wel eens iets ingewikkelder zijn dan dat. Alle drie zijn veel te jong gestorven aan een hartstilstand als gevolg van het gebruik van verschillende soorten medicijnen. Voor de stress van hun publieke bestaan werden door hun welwillende doctoren anti-depressiva voorgeschreven, terwijl voor slaapproblemen slaappillen werden geslikt. Bovendien werden voor allerlei pijntjes - werkelijk of ingebeeld - ook nog eens pijnstellers gebruikt. Geen wonder, zo zult u opmerken - dat het hart er uiteindelijk mee ophield.

We verbazen ons steeds weer erover dat er in Amerika kennelijk voldoende artsen rondlopen die beroemdheden een dodelijke combinatie van medicijnen durven voor te schrijven. De acteur Heath Ledger stond op het toppunt van zijn roem, maar toch kreeg hij medicijnen voorgeschreven tegen slapeloosheid, angsten, depressie en pijn. Maar als je anti-depressiva krijgt voorgeschreven, slaap je gewoonlijk als een roos en de meeste anti-depressiva hebben ook een goede werking tegen onbestemde angsten. Bovendien werken ze vaak ook nog verdovend tegen allerlei pijntjes. Theoretisch zou één soort medicatie wel voldoende geweest zijn om al zijn problemen te behandelen. Wat hier dus kennelijk steeds aan de hand is, is dat de bijwerkingen van het ene medicijn (slapeloosheid en angsten) niet worden bestreden met het zorgvuldig inregelen van het voorgeschreven medicijn of het voorschrijven van een vervangend medicijn, maar men ziet een probleem steeds als een nieuw symptoom dat bestreden moet worden met een nieuw medicijn.

Veel medicijnen hebben een gemeenschappelijke stamvader en dat is amfetamine. Dat amfetamines gevaarlijk zijn is algemeen bekend en daarom zijn ze wereldwijd ook als drugs in de wetgeving opgenomen. Maar de negatieve gevolgen van het innemen van amfetamines zijn ook bekend: het is een stimulant, die je langdurig alert houdt en mede daardoor de slaap uitstelt, maar het heeft eveneens een stimulerend effect op je hart. Langdurig gebruik van amfetamine zorgt dus voor slaapproblemen en kan een fatale hartritmestoornis opleveren. Als dat soort problemen bij een patiënt gaan optreden moet direct gestopt worden met het medicijn en moet een arts die zaken niet als nieuwe symptomen gaan zien die met een nieuw receptje voor een nieuw medicijn bestreden moeten worden. Want vaak zijn die medicijnen ook weer amfetamine-achtige stofjes.

De bekende moderne anti-depressiva, zoals Citalopram (merknaam: Cipramil), Escitalopram (merknaam: Cipralex en Lexapro), Fluoxetine (merknaam: Prozac), Fluvoxamine (merknaam: Fevarin), Paroxetine (merknaam: Seroxat), Sertraline (merknamen Zoloft en Serlain) en venlafaxine (merknaam: Efexor), zijn allemaal zogenaamde Selective Serotonin Re-Uptake Inhibitors (SSRI's), die in de hersenen inwerken op de werking van de neurotransmitter serotonine.



Handboek PDD-NOS Column: juli 2009

Van deze middelen is ook bekend dat bij het starten van de behandeling, het veranderen van de dosis en het stoppen van de behandeling bij patiënten zelfmoordgedachten, zelfmoordneigingen en daadwerkelijke zelfmoorden kunnen optreden. Ook is van deze groep medicijnen, zoals gezegd, bekend dat ernstig hartfalen tot de mogelijkheden behoort.

Dus het is al gevaarlijk om deze SSRI's aan onwetende patiënten voor te schrijven, maar het gevaar wordt zelfs vele malen groter indien artsen een ander, maar soortgelijk medicijn voorschrijven om de bijwerkingen 'te behandelen'. In teveel gevallen weten artsen niet dat slapeloosheid of paniekreacties het directe gevolg kunnen zijn van de medicijnen die zijzelf hebben voorgeschreven. Het gevolg is dat er andere medicijnen worden voorgeschreven in aanvulling op de al bestaande. Maar niemand weet welke onverwachte en mogelijk negatieve effecten door deze mix van medicijnen in de kwetsbare kinderlichamen en kinderhersenen hebben.

"Ik kan je verhalen vertellen," zo schreef Sydney Walker, directeur van het Southern California's Neuropsychiatric Institute, in zijn boek 'The Sad Neuron' uit 2004, "dat ik patiënten tegenkwam, die drie of vier verschillende op de hersenen inwerkende medicijnen slikten, en die altijd geestelijk en lichamelijk behoorlijk in de knoei zaten wanneer ze in mijn spreekkamer terechtkwamen. Op een bepaald ogenblik waren hun eigen artsen gestopt met het 'behandelen van de patiënt' en stapten ongemerkt over op het verminderen van de effecten van het laatst voorgeschreven medicijn door maar weer een extra medicijn voor te schrijven". Het gevolg van dit alles is, dat het niet eens zo'n vergezocht idee is als we eens met andere ogen naar het probleem leren kijken; dat misschien een groot deel van de psychische stoornissen ontstaan is of getriggerd wordt door de eerder voorgeschreven medicijnen. Walker beweert bijna ontgoocheld dat behandelaars niet met oogkleppen op naar de standaard psychiatrische etiketten uit de Diagnostic and Statistical Manual of Psychiatric Disorders (DSM) moeten kijken. Hij stelt dat etiketten, zoals depressie, hyperactiviteit, etcetera vaak symptomen zijn, die medisch behandelbare stoornissen verbergen.

Gelukkig wonen we in Nederland waar zulke uitwassen niet voorkomen, zo zult u verzuchten. Maar dat is juist niet het geval: de meeste medicatie voor ADHD is zelf ook weer een SSRI. Als een kind met ADHD depressief wordt, last van zijn hart krijgt, met onbestemde angsten rondloopt of zelfmoordgedachten krijgt dan zal de huisarts uw kind vaak een pilletje voorschrijven om die vervelende signalen en symptomen te bestrijden. Er is in Nederland nauwelijks een huisarts te vinden die die signalen en symptomen zal toeschrijven aan het gebruik van die o zo veilig geachte medicijnen tegen de gevolgen van ADHD.

Veel meer over dit belangwekkende onderwerp is te lezen in mijn volgende boek met de titel 'met andere ogen - een nieuwe kijk op PDD-NOS en ADHD'. Het boek verschijnt zeer binnenkort, hou deze site dus goed in de gaten.