Jaargang 8
Nummer 5 - mei 2010
Fred de Vries - auteur

Syndroom van Asperger en verbeelding

In de bioscopen draaide recent 'Alice in Wonderland', de nieuwe film van Tim Burton met in de hoofdrol Johnny Depp. Beiden werken wel vaker samen en vrijwel altijd blijkt die samenwerking te resulteren in een wat surrealistische film. Je zou bijna denken dat.

Het boek 'Alice in Wonderland' werd in 1865 geschreven door Lewis Carroll, een pseudoniem van Charles Dodgson (1832-1898). Als Charles Dodgson werd hij bekend als een voorname wiskundige aan de Universiteit van Oxford. Als Lewis Carroll werd hij bekend als schrijven van enkele van de beroemdste kinderboeken. Carroll was een excentrieke man, die al jong verschillende signalen en symptomen vertoonde van het Syndroom van Asperger: hij had spraakproblemen (hij stotterde), vertoonde compulsieve gedachten (hij was geobsedeerd door treinen, dienstregelingen, tijden en tijdstippen, en raadsels) en hij was een wat eenzelvig mens, die het liefst de dag dagdromend doorbracht in plaats van spelend met andere kinderen.

Gelukkig was hij gezegend met liefhebbende ouders, die zijn vele talenten koesterden. Hij was bijzonder intelligent en was extreem begaafd in taal, rekenen en wiskunde. Hij hield veel van dieren en rekende slakken en kikkers tot zijn 'intieme vrienden'.

Net zoals vele andere (latere) auteurs, die mogelijk ook aan het Syndroom van Asperger leden, was hij van jongs af aan al een bijna bezeten lezer van boeken.

Meer signalen en symptomen van een mogelijk bestaan van het Syndroom van Asperger bij Dodgson/Carroll kwamen aan het licht toen hij op Rugby werd geplaatst. Dat was een kostschool, ver verwijderd van zijn ouderlijke woning. Hij bleek houterig en onhandig bij teamsporten, kon sociaal gezien niet goed omgaan met klas- en schoolgenoten en focuste zich obsessief op een paar bepaalde gebieden, zoals woordspelletjes en wiskunde.

Hij vond het maar vreselijk dat de andere jongens zo slecht gemanierd waren en werd vaak het slachtoffer van pestgedrag. Volgens alle verhalen was het de meest vreselijke periode van zijn hele leven.

Na die tijd studeerde hij wiskunde aan de Universiteit van Oxford. Na het voltooien van zijn studie werd hij gevraagd of hij daar wilde blijven om les te geven. Zijn onhandige sociale vaardigheden en in het bijzonder zijn gebrek aan regulier 'koetjes- en kalfjes-praat' zorgde er voor dat hij het grootste deel van de tijd door zijn collega's gezien en behandeld werd als het buitenbeentje.


Handboek PDD-NOS Column: mei 2010

Maar de voorspelbaarheid van de dagelijkse routine op de campus, gekoppeld aan het feit dat zijn intellectuele vaardigheden vrijwel dagelijks op de proef werden gesteld, zorgden voor een manier van leven die perfect bij hem paste. Hij bleef de rest van zijn leven op Oxford hangen.

Zijn eerste boek was 'Alice in Wonderland'. Het boek gaf de lezers een unieke blik in de geest van Lewis Carroll. Alice tuimelt in dat boek in een gat en aan het einde daarvan bleek Wonderland te liggen, een land waar alles kennelijk chaotisch plaatsvindt zonder enig doel en zonder enig nut. Vrijwel alles wat door de bewoners van Wonderland wordt gezegd moet volstrekt letterlijk worden genomen, zoals uit het onderstaande citaat blijkt.

'When I use a word,' Humpty Dumpty said in rather a scornful tone, 'it means just what I choose it to mean - neither more nor less'.

Psychologen geloven dat het boek ook een metafoor kon zijn van de kindertijd van Lewis Carroll, een tijd waarin voor hem niet alles was wat het leek, waar onverwachte dingen hem voortdurend in verwarring brachten en waar de nuances van de taal voor hem zo lastig bleken.

Met een beetje fantasie kun je zelfs nu nog de gevoelens van frustratie, verwarring en ongelukkigheid uit het boek destilleren. Tegelijkertijd kun je het boek lezen met een gevoel van plezier omdat Carroll zijn scherpzinnigheid en woordgrapjes kon etaleren voor een publiek dat niet hem als persoon kende, maar slechts als een beroemde naam die op het boek stond vermeld.

Geïnteresseerd om meer te lezen over beroemde schrijvers, die mogelijk last hadden van het Syndroom van Asperger? Lees dan het onderstaande boek: