Jaargang 12
Nummer 12 - december 2014
Peter van Hogerhuis - ondernemer

Curcumine en Depressie

Curcumine is de meest actieve component van de Aziatische specerij kurkuma, een poeder gemaakt van geelwortel (Curcuma longa). Curcumine heeft een breed scala aangrijpingspunten in het lichaam, waaronder een functie als antioxidant en immuun modulator.

Daarnaast kan curcumine biologische processen beïnvloeden die geassocieerd zijn met depressieve stoornissen (Major Depressive Disorder). Toepassing van curcumine als antidepressivum biedt wellicht een alternatief voor reguliere medicatie, die te vaak negatieve bijwerkingen hebben. In recente onderzoeken werd de werking van curcumine als antidepressivum onderzocht, zowel zelfstandig als in combinatie met reguliere therapie.

Dit jaar werden de resultaten gepubliceerd van een Australisch onderzoek naar de effecten van curcumine als antidepressivum bij mensen met Major Depressive Disorder (MMD, volgens DSMIV)[1]. 56 personen (18-65 jaar) werden gelijk verdeeld in een curcuminegroep en een placebogroep.
De curcuminegroep kreeg gedurende acht weken, tweemaal daags een capsule met 500 mg curcumine.
In het onderzoek werd gebruikgemaakt van het hele curcuminoïdenextract, dat naast curcumine ook de andere curcuminoïden uit kurkuma bevat. Bovendien bevat dit extract een deel van de vluchtige olie ar-turmeron uit kurkuma. In eerdere studies bij mensen kon aangetoond worden dat dit curcuminepreparaat een duidelijk betere biologische beschikbaarheid heeft.

De primaire uitkomsten werden gemeten aan de hand van een vragenlijst met 30 punten die de symptomen van depressie beoordelen, die door de deelnemers zelf werd ingevuld (IDS-SR30). Verschillende punten konden geassocieerd worden met atypische en melancholische depressie.
Als secundaire uitkomsten werd er gekeken naar de score op twee subcategorieën binnen de zelfbeoordeling, namelijk het humeur en de mate van angst. Daarnaast werd er als secundaire uitkomt ook een beoordelingsschaal gebruikt voor angstigheid (STAI).

Tijdens de eerste vier weken van de studie waren curcumine en placebo even effectief in het verlagen van symptomen van depressie en angst. Echter, in de periode van week vier tot acht was er alleen bij de curcuminegroep nog een significante verbetering in de IDS-SR30 score.

Dit zelfde effect was te zien bij de STAI scores voor beide groepen in de twee periodes: de eerste 4 weken verbeterden de scores in beide groepen even veel, maar alleen in de curcuminegroep zetten de verbeteringen door in de vierde tot achtste week.
Het antidepressieve en angstverminderende effect (anxiolytisch effect) van curcumine was echter het sterkst in een subgroep van personen met atypische depressie.

De resultaten van deze studie lijken de antidepressieve en anxiolytische effecten van curcumine, die eerder in experimentele studies is gevonden, nu ook bij mensen te onderbouwen.
Dit moet nog wel bevestigd worden in grotere onderzoeken.

CURCUMINE VERSUS STANDAARD ANTIDEPRESSIVUM Fluoxetine is een antidepressivum dat wordt toegepast bij de behandeling van depressieve stoornissen als MDD. Een vergelijking van de werking van curcumine met dit antidepressivum werd gemaakt in het onderzoek van Jayesh Sanmukhani[2].
Hierbij werden 60 patiënten, gediagnosticeerd met depressieve stoornissen (MDD), verdeeld over één van de drie groepen: • fluoxetine (20 mg)
• curcumine (1000 mg)
• fluoxetine + curcumine (20 mg + 1000 mg) 




Handboek PDD-NOS Column: december 2014

Over de invloed van stress tijdens de zwangerschap en blootstelling door chemicaliën is nog te weinig bekend om De primaire uitkomsten werden gemeten met een vragenlijst die bestond uit 17 beoordelingspunten (HAM-D17). Deze werd iedere twee weken ingevuld door de onderzoekers op de controle bezoeken.

Voor de secundaire uitkomsten werd er onder andere gekeken naar de gemiddelde verbetering van de score gedurende de zes weken van het onderzoek en de mate van terugval.

Het hoogste percentage patiënten die een verbetering van de symptomen van depressie lieten zien lag in de groep die de combinatie van fluoxetine met curcumine gebruikten, namelijk 77,8%.
Deze positieve respons was in de afzonderlijke fluoxetine- en de curcuminegroep respectievelijk 64,7% en 62,5%.
De percentages verschilden echter niet significant tussen de groepen. Ook de gemiddelde verbetering op de HAM-D17 beoordelingsschaal over de gehele studieperiode verschilde niet significant tussen de groepen.

De gelijke uitkomsten laten zien dat therapie met fluoxetine niet significant meer effect heeft dan curcumine.

Uit het onderzoek komt naar voren dat voor de behandeling van depressieve stoornissen, curcumine een veilig alternatief zou kunnen zijn.

Zowel zelfstandig als in combinatie met standaard antidepressiva kan curcumine mogelijk een bijdrage leveren aan de verlichting van symptomen van depressie.
Bronnen:
[1] Lopresti et al: Curcumin for the treatment of major depression: a randomized, double-blind, placebo controlled study in Journal of Affective Disorders – 2014
[2] Sanmukhani et al: Efficacy and safety of curcumin in major depressive disorder: a randomized controlled trial in Phytotherapeutic Research 2014

Veel meer nuttige informatie over de geelwortel (Kurkuma of Koenjit) is hier te lezen..