Peter van Hogerhuis - ondernemer
ADHD bij kinderen en adolescenten wordt vaak behandeld met geneesmiddelen die een stimulerende werking hebben op het centrale zenuwstelsel,
zoals methylfenidaat.
Geschat wordt dat 70% van hen ADHD blijft houden als volwassene[1].
Echter, de toepassing van methylfenidaat bij volwassenen is geen geregistreerde toepassing en er is geen handelsvergunning afgegeven voor de toepassing van methylfenidaat voor ADHD bij volwassenen.
Een aanvraag hiervoor is in 2010 bijvoorbeeld afgewezen door de MHRA, de Britse registratieautoriteit voor geneesmiddelen. De belangrijkste reden hiervoor was dat de werkzaamheid van methylfenidaat niet duidelijk was aangetoond en omdat de veiligheid van het middel onvoldoende was gegarandeerd.
Dit laatste betreft vooral de cardiovasculaire en psychiatrische bijwerkingen, alsmede het risico op angst, agressie en afhankelijkheid[2].
Desondanks worden aan veel volwassenen ADHD-middelen verstrekt. Procentueel gezien stijgt het aantal gebruikers van methylfenidaat zelfs het meest bij volwassenen (20 tot 60 jarigen)[3].
Uit onderzoek is gebleken dat visolievetzuren (EPA en DHA) in combinatie met het plantaardige omega 6-vetzuur gamma-linoleenzuur (GLA) een veilig alternatief voor methylfenidaat kan zijn voor een aantal kinderen met ADHD. Vooral voor kinderen waar concentratiestoornis/aandachtstekort op de voorgrond staat kan een even groot effect verwacht worden van de EPA/DHA/GLA-combinatie (in een verhouding van 9:3:1)[4].
Hetzelfde onderzoek liet tevens zien dat methylfenidaat beter verdragen wordt en wat lager gedoseerd kan worden wanneer gelijktijdig het vetzuursupplement met EPA/DHA/GLA (9:3:1) wordt gegeven[4].
Kinderen met ADHD hebben vaak lagere bloedspiegels van omega 3-vetzuren en een ongunstige verhouding tussen omega 3-vetzuren en omega 6-vetzuren, met een te laag aandeel aan omega 3-vetzuren (EPA en DHA).
Een tekort aan EPA en DHA blijft vaak tot in de volwassenheid bestaan bij mensen met ADHD.
Een Duitse studie heeft dit nog eens bevestigd[5]. Verder bleek uit deze studie dat volwassenen met ADHD ook lagere bloedspiegels hebben van gamma-linoleenzuur (GLA) en het omega-3 vetzuur alfa-linoleenzuur, vergeleken met volwassenen zonder ADHD[5].
Dit is een belangrijke aanwijzing dat voedingssuppletie met de EPA/DHA/GLA-vetzuurcombinatie juist ook bij volwassenen met ADHD zinvol kan zijn.
Het effect van voedingssuppletie met vetzuren bij volwassenen met ADHD is nog niet goed onderzocht.
Handboek PDD-NOS Column: februari 2015
Meer onderzoek hiernaar zou dringend gewenst zijn, gezien het negatieve oordeel van de MHRA over het meest gebruikte geneesmiddel voor ADHD bij volwassenen.
Vastgesteld is dat volwassenen met ADHD lagere gehaltes hebben in hun bloed van meervoudig onverzadigde vetzuren, inclusief omega 3-vetzuren zoals DHA en van GLA[5,6,7]. Suppletie met deze vetzuren kan het gehalte hiervan in celmembranen verbeteren[5]. Samen met de positieve resultaten die zijn bereikt bij kinderen met ADHD en de veiligheid van het gebruik van een combinatie met EPA/DHA/GLA, wijst dit erop dat suppletie met vetzuren zinvol kan zijn voor volwassenen met ADHD.
Naar schatting komt ADHD voor bij 1-3% van de jong volwassenen[8] en bij 3-5% van de volwassenen[9]. Bij 60% blijven de symptomen hinderlijk in de volwassenheid en bij 90% blijft er sprake van disfunctioneren[9].
Bronnen:
1. Schuchardt et al: Significance of long-chain polyunsaturated fatty acids (PUFAs) for the development and behaviour of children in European Journal of Pediatricians – 2010
2. Bijl: Promotie via wetenschappelijke artikelen: methylfenidaat voor ADHD bij volwassenen in Geneesmiddelen Bulletin – 2014. Zie
hier.
3. Stichting Farmaceutische Kengetallen. Gebruik ADHD-middelen niet in te tomen in Pharmaceutisch Weekblad – 2012
4. Barragán et al: Efficacy and Safety of Omega-3/6 Fatty Acids, Methylphenidate, and a Combined Treatment in Children With ADHD in Journal of Attention Disorders – 2014
5. Irmisch et al: Altered serum mono- and polyunsaturated fatty acid levels in adults with ADHD in Attention Deficit Hyperactive Disorder – 2013
6. Young et al: Blood phospholipid fatty acid analysis of adults with and without attention deficit/hyperactivity disorder in Lipids – 2004
7. Young et al: Effect of randomized supplementation with high dose olive, flax or fish oil on serum phospholipid fatty acid levels in adults with at¬tention deficit hyperactivity disorder in Reproductive Nutrition and Development – 2005
8. Nationaal Kompas Volksgezondheid. Zie
hier. Geraadpleegd op 10-11-2014.
9. GGZ groep. Zie
hier.
