Jaargang 13
Nummer 1 - januari 2014
Ruerdtsje Halbertsma - Consulent Speciaal Onderwijs

Alweer ziek. Wat nu?!

Jongeren met onvoldoende verklaarde lichamelijke klachten weer naar school.

Iedereen heeft weleens lichamelijke klachten, zoals hoofdpijn of buikpijn. Sommige jongeren hebben er wel heel veel last van en ook na, soms veelvuldig, onderzoek van arts of specialist wordt er geen duidelijke oorzaak gevonden.

Door het uitblijven van een diagnose voelen zij zich onbegrepen. Er is geen erkenning van de klachten die ze ervaren en dat is wel de voorwaarde om tot een oplossing te komen.

Schoolverzuim
Voor jongeren kunnen lichamelijke klachten grote gevolgen hebben voor hun emotionele, lichamelijke en sociale ontwikkeling. Bovendien is er een groot risico op schoolverzuim, waardoor achterstanden ontstaan op school, die vaak nauwelijks nog in te halen zijn.

Leerlingen worden ziek gemeld, waardoor er sprake is van geoorloofd verzuim. Omdat het geoorloofd verzuim betreft en niet altijd in aaneengesloten periodes, duurt het vaak lang voordat het als probleem gesignaleerd wordt. De achterstanden zijn dan al groot, de sociale contacten sterk verminderd en een diploma lijkt steeds verder buiten bereik te liggen. De jongere voelt zich onbegrepen en ziet geen perspectief. Op dat moment heeft niet de jongere, maar hebben de klachten de regie en zijn bepalend voor hun leven. Er ontstaat een vicieuze cirkel, die zonder effectieve begeleiding nauwelijks te doorbreken is. Goede signalering en vroegtijdige erkenning van de problematiek zijn een belangrijke voorwaarde voor aanpak van het verzuim.

Zorgplicht
Met de invoering van Passend Onderwijs hebben de scholen zorgplicht gekregen. Voorheen kregen scholen middelen voor de begeleiding van zorgleerlingen door middel van een ‘rugzakje’. De gelden hiervan zijn per augustus 2014 overgegaan naar het regulier onderwijs. Door alle veranderingen is het op de werkvloer vaak onduidelijk op welke wijze aanspraak gemaakt kan worden op de gelden die nodig zijn om Passend Onderwijs te bieden.




Handboek PDD-NOS Column: januari 2015

Er is veel aandacht voor thuiszitters. Leerlingen met geoorloofd verzuim als gevolg van lichamelijke klachten zitten ook thuis, maar worden niet tot deze groep gerekend.

“Ik maak mij heel veel zorgen om mijn 15-jarige dochter Merel. Ze is chronisch vermoeid. Ze gaat nauwelijks nog naar school, ligt hele dagen in haar bed. Ze doet haast niets meer. De school heeft het rooster aangepast. Eerst ging ze nog halve dagen, maar ook dat houdt ze niet vol.”

Steunpunt SO Fryslân
Steunpunt SO Fryslân is een organisatie van specialisten uit het speciaal onderwijs, met expertise op het gebied van leerlingen met een ziekte of beperking. Consulenten van het Steunpunt brengen de ervaring met deze doelgroep naar het regulier onderwijs, zodat deze leerlingen de kans krijgen Passend Onderwijs te volgen.

In samenwerking met Revalidatie Friesland ontwikkelde Steunpunt SO Fryslân het ondersteuningsaanbod Re-Fit. Consulenten begeleiden de scholen van de betreffende leerlingen met lichamelijke klachten, door middel van onder meer coaching op school, workshops voor leerkrachten en trainingen voor jongeren.

Training Re-Fit
Begin 2015 start een nieuwe groep in Leeuwarden. Het is nog mogelijk om jongeren voor de training aan te melden. Re-Fit drukt met haar training op de ‘reset-knop’. Jongeren volgen een training gedurende een periode van 14 weken. Ze werken aan een dagritme, waarbij rust en activiteit elkaar afwisselen. Vanuit een basisniveau wordt stap voor stap gebouwd aan een ‘normaal’ activiteitenniveau. Jongeren krijgen weer regie over hun leven en gaan weer (meer) naar school.

Zie hier voor meer informatie over Re-Fit.