Iedereen is er ondertussen van overtuigd dat er een grote genetische component bestaat bij het ontwikkelen van autisme of
gerelateerde ontwikkelengsstoornissen. Toch wordt er wereldwijd onderzoek gedaan naar mogelijke oorzaken van autisme die niet
het DNA van de ouders als bron hebben.
Onderzoek onder een groep Chinese kinderen suggereert dat luchtvervuiling de kans op het ontstaan autisme en de verwante stoornissen
als PDD-NOS en het Syndroom van Asperger vergroot. De DSM-5 heeft deze problemen gemakshalve op een hoop gegooid en noemt ze
het autisme spectrum syndroom (ofwel ASS).
Zo vonden de onderzoekers dat blootstelling aan vervuilde lucht het risico bij kinderen op het ontwikkelen van ASS tot wel 78 procent
verhoogt[1]. “De oorzaken van autisme zijn complex en nog niet volledig begrepen, maar milieufactoren worden steeds meer erkend
naast genetische en andere factoren,” zegt onderzoeker Yuming Guo.
Het onderzoek werd uitgevoerd met kinderen tot drie jaar oud afkomstig uit Shanghai. Over een periode van negen jaar werden er 124
kinderen met autisme en als controlegroep 1240 zonder autisme onderzocht.
“De zich ontwikkelende hersenen van jonge kinderen zijn
gevoeliger voor de blootstelling aan allerhande schadelijke stoffen uit het milieu,” zegt Guo. “Verschillende onderzoeken suggereren
dat dit de hersenfunctie en het immuunsysteem zou kunnen beďnvloeden. Deze effecten zouden de sterke link tussen blootstelling aan
luchtverontreinigende stoffen en ASS kunnen verklaren, maar verder onderzoek is nodig om dit in breder verband te onderzoeken.”
In de studie werden de gezondheidseffecten van drie verschillende soorten stofdeeltjes onderzocht; PM1 (< 1 µm), PM2.5 (< 2.5 µm) en
PM10 (< 10 µm). Dit zijn zeer fijne deeltjes die als fijnstof in de lucht terechtkomen door emissies van fabrieken en voertuigen, maar ook
door bijvoorbeeld de bouw en stof op de weg. Hoe kleiner de deeltjes in de lucht, hoe beter ze in staat zijn om onze longen binnen
te dringen en in de bloedbaan terecht te komen. Dit kan vervolgens een reeks aan ernstige gezondheidsproblemen veroorzaken.
Handboek PDD-NOS Column: december 2018
Dat het inademen van vervuilde lucht leidt tot verschillende gezondheidsproblemen is op zichzelf niets nieuws. Zo blijkt dat
luchtvervuiling naar schatting van het WHO wereldwijd tot zo’n
4,2 miljoen doden per jaar leidt. Zelfs in Australië, waar de
concentraties doorgaans wat lager zijn, veroorzaakt vieze lucht door verbranding van fossiele brandstoffen en industriële
processen ongeveer 3000 vroegtijdige sterfgevallen per jaar.
Uit eerdere studies blijkt daarnaast dat zelfs de blootstelling aan kleine hoeveelheden fijne deeltjes al in verband worden gebracht
met vroeggeboorten, leerachterstanden en hartaandoeningen.
PM1 (1 micrometer groot) is de kleinste in deeltjesgrootte. Echter zijn er nog maar weinig onderzoeken gedaan naar PM1 en hebben
instanties ook nog geen veiligheidsnormen over dit deeltje opgesteld. “Ondanks het feit dat kleinere deeltjes schadelijker zijn, is
er geen wereldwijde norm of beleid voor PM1-luchtvervuiling,” zegt Guo. Eerder deed deze groep wetenschappers onderzoek naar het
mogelijke verband tussen dioxines en autisme[2]. Dioxine ontstaat als gevolg van onvolledige verbranding van afval in verouderde of
slecht ontworpen afvalverbandingsovens.
Ondertussen wordt de wereldwijde luchtvervuiling
steeds
erger en is eigenlijk elk niveau van blootstelling al funest. De onderzoeker
pleit dan ook voor meer studies naar de gevolgen van PM1 voor de gezondheid, zodat beleidsmakers de touwtjes in handen hebben om
luchtvervuiling in de toekomst beter aan te pakken.
[1] Chen et al: Early life exposure to particulate matter air pollution (PM1, PM2.5 and PM10) and autism in Shanghai, China: A
case-control study
in Environment International – 2018
[2] Guo et al: Dioxins as potential risk factors for autism spectrum disorder
in Environment International – 2018
