Omega-3 meervoudig onverzadigde vetzuren, kunnen een rol spelen bij het ontstaan van Attention Deficit Hyperactivity Disorder (ADHD). Zowel
eicosapentaeenzuur (EPA) als docosahexaeenzuur (DHA), zijn essentiële vetzuren (EFA) voor onze hersenen en ons lichaam. Ze zijn nauw geassocieerd
met cognitieve functies[1] en academische prestaties[2].
Wetenschappers hebben recent vastgesteld dat omega-3-visolie supplementen de aandachtstekorten kunnen verbeteren bij kinderen met Attention Deficit
Hyperactivity Disorder (ADHD), maar dan alleen bij die kinderen die lage niveaus aan lichaamseigen omega-3 in hun bloed hebben[3].
De onderzoekers zeggen dat hun resultaten een gepersonaliseerde geneeskundige behandeling kan opleveren doordat aangetoond werd dat het toedienen
van omega-3 alleen werkzaam is bij sommige kinderen met ADHD. Uit eerder onderzoek onder diezelfde groep was al gebleken dat kinderen met een
omega-3-tekort vaker een ernstiger vorm van ADHD hebben.
In een gerandomiseerde, gecontroleerde studie kregen 92 kinderen met ADHD in de leeftijd van 6 tot 18 jaar gedurende 12 weken hoge doses toegediend
van het omega-3-vetzuur EPA (eicosapentaeenzuur) of een placebo. De resultaten zijn intussen gepubliceerd in het vakblad Translational Psychiatry.
De onderzoekers ontdekten dat kinderen met de laagste bloedwaarden van EPA verbeteringen in gerichte aandacht en waakzaamheid
(attention and vigilance)
vertoonden na het nemen van de omega-3-supplementen, maar deze verbeteringen werden niet gezien bij kinderen met normale of hoge bloedswaarden van EPA.
Bovendien hadden omega-3-supplementen voor kinderen met hoge reeds bestaande bloedspiegels van EPA zelfs negatieve effecten op impulsiviteitssymptomen.
Hoewel de resultaten hoopgevend zijn en ouders van kinderen met ADHD daarom misschien naar supplementen met omega-3-visolie gaan grijpen om de
symptomen van ADHD van hun kind te verminderen, proberen de wetenschappers toch enige nuance aan te brengen. Ze adviseren ouders om allereerst
hun huisartsen of andere professionele behandelaars zouden moeten raadplegen voordat ze ervoor kiezen om hun kinderen omega-3-supplementen te geven.
Een droge en schilferige huid, eczeem en droge ogen kunnen aanwijzingen zijn voor een mogelijk omega-3-tekort. In de toekomst kan een tekort door een
eenvoudige bloedtest worden aangetoond. Deze test is momenteel nog slechts beschikbaar voor onderzoeksdoeleinden.
Eerdere studies hebben wat inconsistente bevindingen van omega-3-suppletie met betrekking tot ADHD-symptomen gevonden, waarbij de totale effectgroottes
relatief klein bleken. Standaardbehandelingen, die worden aangeboden aan ouders wier kinderen ADHD hebben, omvatten gewoonlijk vooral stimulerende
middelen zoals methylfenidaat.
De effectgrootte van verbetering in aandacht en waakzaamheid van methylfenidaat is 0,22-0,42. Ter vergelijking: de effectgroottes in de proef met
omega-3-suppletie voor die kinderen met lage EPA-bloedwaarden waren groter, op 0,89 voor gerichte aandacht en 0,83 voor waakzaamheid.
Handboek PDD-NOS Column: december 2019
Hoofdonderzoekster Dr. Jane Chang verklaarde dat de resultaten 'suggereren dat visoliesupplementen minstens even effectief zijn voor aandachtstekorten
als conventionele farmacologische behandelingen bij kinderen met ADHD met een tekort aan omega-3. Aan de andere kant is het mogelijk om ook teveel van
het goede te hebben en ouders moeten altijd de behandelaars van hun kinderen raadplegen, omdat onze studie suggereert dat er voor sommige kinderen
zelfs negatieve effecten kunnen ontstaan.'
Professor Carmine Pariante meldde: 'De omega-3-supplementen werkten alleen bij kinderen met lagere EPA-niveaus in hun bloed. Het lijkt alsof het
toedienen daarvan een tekort opheft van een belangrijke voedingsstof voor de hersenen. Voor die kinderen met een omega-3-tekort kunnen visoliesupplementen
een voorkeur hebben boven standaard stimulerende behandelingen. Onze studie vormt een belangrijk precedent voor andere voedingsinterventies en het is
een begin om te komen tot de voordelen van 'gepersonaliseerde psychiatrie' voor kinderen met ADHD.'
Het onderzoek werd uitgevoerd in Taiwan, waar het gemiddelde dieet meer vis bevat dan die van diëten in Europa en Noord-Amerika. In de meeste studies
met kinderen met ADHD, die grotendeels in westerse landen zijn uitgevoerd, blijken de gemiddelde bloedwaarden van EPA lager te zijn dan in het
voorliggende onderzoek.
Professor Kuan-Pin Su, onderzoeker van de studie, zei dat 'hoge bloedwaarden van EPA zonder supplementen kunnen worden bereikt door een goed dieet met
veel vis, wat gebruikelijk is in sommige Aziatische landen, zoals Taiwan en Japan. Het is mogelijk dat een EPA-deficiëntie vaker voorkomt bij kinderen
met ADHD in landen met minder visconsumptie, zoals in Noord-Amerika en veel landen in Europa. Daardoor zou een suppletie met visolie in die landen
meer voordelen kunnen hebben voor de behandeling van ADHD dan in onze studie aangetoond wordt.'
De onderzoekers ondersteunen de recente aanbeveling van een panel van ADHD-experts dat patiënten, die omega-3-supplementen verkiezen boven
stimulerende middelen, een combinatie van DHA en EPA zouden moeten gebruiken in doses van meer dan 750 milligram per dag gedurende
ten minste 12 weken[4].
[1] Øyen et al: Fatty fish intake and cognitive function: FINS-KIDS, a randomized controlled trial in preschool children in BMC Medicine – 2018.
Zie hier.
[2] Sørensen et al: Diet-induced changes in iron and n-3 fatty acid status and associations with cognitive performance in 8-11-year-old Danish children:
secondary analyses of the Optimal Well-Being, Development and Health for Danish Children through a Healthy New Nordic Diet School Meal Study in British
Journal of Nutrition – 2015
[3] Chang, Su, Mondelli et al: High-dose eicosapentaenoic acid (EPA) improves attention and vigilance in children and adolescents with attention deficit
hyperactivity disorder (ADHD) and low endogenous EPA levels in Translational Psychiatry – 2019
[4] Banaschewski et al: Supplementation with polyunsaturated fatty acids (PUFAs) in the management of attention deficit hyperactivity disorder
(ADHD) in Nutrition and Health – 2018. Zie hier.
