Het gebruik van ADHD-medicijnen zoals Ritalin en Concerta daalt flink, vooral onder kinderen tussen de 6 en 15 jaar.
Er is al sinds 2014 sprake van een daling, maar nog nooit was die zo sterk als vorig jaar. "Het is goed om terughoudend
te zijn bij het toedienen van ADHD-medicatie bij kinderen", vindt Arne Popma namens de Nederlandse Vereniging voor Psychiatrie.
Het gebruik van ADHD-medicijnen onder kinderen tussen de 6 tot 15 jaar verviervoudigde tussen 2004 en 2014. Reden voor de
Gezondheidsraad om in 2014 een advies uit brengen voor een nieuwe zorgstandaard rondom de diagnose en de behandeling van ADHD.
Ook de beroepsvereniging van kinderpsychiaters overhandigde in 2015 een brief aan de toenmalige staatssecretaris van
Volksgezondheid voor maatregelen om terughoudender te worden met het voorschrijven van ADHD-medicijnen.
Naar alle waarschijnlijkheid heeft dit er toe geleid dat psychiaters terughoudender zijn geworden met het voorschrijven
van ADHD-medicijnen.
Uit cijfers van de Stichting Farmaceutische Kengetallen (SFK) is de daling duidelijk te zien[1]. Nederlandse openbare apotheken
verstrekten in 2018 aan 206.000 personen methylfenidaat. Dat zijn 3,7% gebruikers minder dan in 2017. Het aantal gebruikers tussen
de 6 en 15 jaar verminderde in 2015 met 2,5%.
In totaal gebruikten 78.000 jongeren tussen de 6 en 15 jaar het afgelopen jaar medicijnen met daarin Methylfenidaat, het
belangrijkste bestandsdeel van de meeste ADHD-medicijnen. In 2014 waren dat nog 98.000 jongeren.
De Gezondheidsraad laat weten dat het uitbrengen van een nieuw advies rondom ADHD tot de mogelijkheden behoort, maar dat het
voorlopig niet op de agenda staat.
Handboek PDD-NOS Column: februari 2019
Het adagium zou moeten zijn: geen medicatie waar mogelijk, maar medicatie waar nodig en dat is iets waar psychologe Laura
Batstra al jarenlang voor heeft gepleit. In 2012 deed het boek 'Hoe voorkom je ADHD? Door de diagnose niet te stellen' veel
stof opwaaien. Tegen de heersende mores in, beargumenteerde Laura Batstra dat het beeld van ADHD als hersenziekte te simplistisch
en achterhaald was, en ten onrechte in stand werd (en wordt) gehouden door partijen die daar belang bij hebben. Zij bepleitte een
kindvriendelijke behandeling van drukke, dwarse en dromerige kinderen, die onnodige diagnoses van ADHD zou voorkomen - zonder
onderbehandeling te riskeren. Het boek is intussen met een andere, ietwat minder verwarring opleverende titel 'ADHD: macht en misverstanden'
opnieuw uitgebracht.
Arne Popma, voorzitter van de afdeling Kinder en Jeugdpsychiatrie van de Nederlandse Vereniging voor Psychiatrie (NVvP), ziet de
daling in het medicijngebruik als een positieve ontwikkeling. "Het is goed om terughoudend te zijn bij het toedienen van
ADHD-medicatie bij kinderen", zegt hij. Om daar gelijk aan toe te voegen: "Bij sommige kinderen kan echter – als blijkt dat
psychosociale interventies niet of onvoldoende werken – medicatie heel effectief zijn. Voor een deel van de kinderen met ADHD
kan medicatie het verschil betekenen tussen mee kunnen komen op school, op de voetbalclub en in relaties met andere kinderen
en ouders, of volledig vastlopen. Het adagium zou moeten zijn: geen medicatie waar mogelijk, maar medicatie waar nodig." En zo
bepleit Arne Popma eindelijk datgene wat Laura Batstra al sinds 2012 schreef. Zes jaar te laat.
Het aantal gebruikers van ADHD-medicijnen neemt ook in andere leeftijdsgroepen af, al is deze daling een stuk kleiner dan
in de jonge leeftijdsgroep.
[1] Stichting Farmaceutische Kengetallen: Sterkere daling aantal jonge gebruikers methylfenidaat in Pharmaceutisch
Weekblad - 25 januari 2019
