Peter van Hogerhuis - Ondernemer
Een nieuwe studie bevestigt opnieuw dat de inname van vitamine K2 verband houdt met een lager risico op coronaire hartziekten.
Verschillende populatiestudies tonen aan dat de inname van de hogere, langketenige menaquinonen 6 t/m 10 uit voeding de cardiovasculaire
gezondheid op lange termijn verbetert. Echter, een meerderheid van de bevolking heeft mogelijk een niet-optimale vitamine K-inname.
Aanvulling met vitamine K2, met meerdere menaquinonen zoals in voeding voorkomt, zou een ondersteuning kunnen geven.
Uit een recent gepubliceerde populatiestudie blijkt opnieuw dat vitamine K2 de kans op hartziekten doet afnemen, terwijl dit niet het
geval is voor vitamine K1[1]. Haugsgjerd en collega’s volgden gedurende elf jaar 2987 Noorse mannen en vrouwen tussen de 46-49 jaar.
Op basis van voedselfrequentie vragenlijsten werd de inname van vitamine K1 en K2 bepaald. Bij de analyse werd op verschillende factoren
gecorrigeerd, zoals leeftijd, geslacht, lichamelijke activiteit, totale energie-inname en de consumptie van vezels, folaat, vetzuren en calcium.
Mensen die relatief veel vitamine K2 binnenkregen via de voeding hadden de helft minder kans op coronaire hartziekten dan deelnemers die
relatief weinig K2 consumeerden. De inname van vitamine K1 had geen significant effect op het ontstaan van hartziekten[1].
De resultaten komen sterk overeen met eerder uitgevoerde populatiestudies, waaronder de Rotterdam-studie van Geleijnse en collega’s.
Uit deze studie bleek dat personen die minimaal 45 microgram vitamine K2 innamen, 50% minder kans hadden om te overlijden aan hart-
en vaatzieken.
Tevens trad er onder hen ook 50% minder aderverkalking op dan bij mensen met een lage inname van vitamine K2. Het effect was het sterkst
geassocieerd met de lange-keten vitamine K2-subtypen MK-7, MK-8 en MK-9. Ook in deze studie werden de gunstige effecten bij vitamine K1
niet gevonden[2]. Gast en collega’s vonden dat iedere 10 microgram extra inname van menaquinonen resulteerde in een 9% lagere kans op hartziekten[3].
In een review geven onderzoekers uit België en Nederland een overzicht van de beschermende rol van MGP (matrix-Glaproteïne) tegen
verkalking van grote en kleine bloedvaten (macro- en microvasculatuur) en andere schadelijke kalkafzettingen en fibrosevorming in
zachte weefsels. MGP heeft daarbij vitamine K2 nodig om in de actieve vorm te komen en zijn beschermende functie uit te kunnen oefenen.
Geactiveerd MGP is van belang voor de gezondheid en functioneren van onder andere hart, nieren en retina[1].
In een Belgisch bevolkingsonderzoek bleek de meerderheid van de deelnemers te weinig actief MGP te hebben[4].
Handboek PDD-NOS Column: juli 2020
Verschil vitamine K1 en K2
Diverse populatiestudies hebben tot het inzicht geleid dat vitamine K2 (langketenige menaquinonen 6 t/m 10) uit voedsel de cardiovasculaire
gezondheid op lange termijn kan helpen verbeteren[1,2,3]. Westerse voeding bevat echter hoofdzakelijk vitamine K1 (fytomenadion, fylloquinon,
fytonadion), dat met name voorkomt in groene groenten.
Vitamine K2 (menaquinon) wordt geproduceerd door bepaalde bacteriën en komt in beperkte mate voor in vlees, zuivel en eieren. Deze voedingsmiddelen
bevatten echter ook relatief veel ongunstige verzadigde vetten, waardoor het gunstige effect van vitamine K2 op het cardiovasculaire systeem
mogelijk deels vermindert. Ter illustratie, om 45 microgram vitamine K2 via de voeding binnen te krijgen moet men ongeveer negentig gram kaas eten.
Een Aziatisch voedingspatroon bevat andere bronnen voor vitamine K2 die mogelijk gunstiger zijn.
Wetenschappers van het Cardiovasculair Research Institute in Maastricht (CARIM) hebben verschillende onderzoeken gedaan naar de verschillen
tussen vitamine K1 en K2. Hieruit blijkt dat bij gelijke concentraties vitamine K, vitamine K2 beter opgenomen wordt en langer beschikbaar
blijft voor het lichaam[5].
K2 suppletie
De huidige Referentie Inname van 75 mcg vitamine K per dag is gebaseerd op de hoeveelheid die nodig is voor de bloedstolling, maar laat andere
functies van vitamine K buiten beschouwing. Onderzoek toont aan dat de werkelijke vitamine K-behoefte een stuk hoger ligt en dat de meerderheid
van de bevolking – zowel kinderen als volwassenen – een niet-optimale vitamine K-inname heeft[5]. Suppletie van vitamine K2 kan daarom uitkomst bieden.
Een dergelijke aanvulling komt idealiter zo veel mogelijk overeen met het voorkomen van vitaminen en mineralen in voeding.
Aangezien vitamine K2 in verschillende vormen in voeding voorkomt, kan gebruik van een volspectrum supplement met meerdere vormen van
menaquinonen de voorkeur hebben.
Bronnen:
[1] Haugsgjerd et al: Association of dietary vitamin K and risk of coronary heart disease in middle-age adults: the Hordaland Health Study Cohort in British Medical Journal - 2020
[2] Geleijnse et al: Dietary Intake of Menaquinone Is Associated with a Reduced Risk of Coronary Heart Disease: The Rotterdam Study in Journal of Nutrition - 2004
[3] Gast et al: A high menaquinone intake reduces the incidence of coronary heart disease in Nutrition, Metabolism and Cardiovascular Disease - 2009
[4] Wei et al: Vitamin K-Dependent Matrix Gla Protein as Multifaceted Protector of Vascular and Tissue Integrity in Hypertension - 2019
[5] Cranenburg et al: Vitamin K: The coagulation vitamin that became omnipotent in Thrombosis and Haemostasis - 2007
