Jaargang 19
Nummer 3 - maart 2021
Fred de Vries - Auteur

ADHD en Suikerconsumptie

Nieuw onderzoek doet wetenschapers vermoeden dat aandoeningen zoals Attention Deficit Hyperactivity Syndrome (ADHD), agressief gedrag en zelfs een bipolaire stoornis verband kunnen houden met suikerinname en dat het een evolutionaire basis kan hebben[1].

Het onderzoek bevat de hypothese dat fructose mogelijk deze gedragsstoornissen kan verergeren. De meeste suikers bestaan uit fructose en glucose of een combinatie ervan. Tafelsuiker bestaat bijvoorbeeld voor de helft uit fructose en voor de helft uit glucose. Er is geen verschil in voedingswaarde van deze suikers. De wetenschappers poneren de voorzichtige conclusie dat fructose en ook urinezuur, een afbraakproduct (of metaboliet) van fructose, betrokken zijn bij gedrag dat we waarneming bij ADHD.

“In ons onderzoek hebben we aanwijzingen gevonden dat fructose het energieniveau in de cellen verlaagt. Dat veroorzaakt op zijn beurt een soort foerageerreactie die vergelijkbaar is met wat er gebeurt als je uitgehongerd bent,” aldus Richard Johnson, hoofdauteur van het onderzoek.

Johnson schetst de situatie dat het foerageergedrag het nemen van risico's, impulsiviteit en het zoeken naar nieuwe ervaringen de besluitvorming en agressiviteit stimuleert. Als je écht honger hebt, dan zijn snelle reacties immers van levensbelang om het mogelijke beschikbare voedsel te veroveren en veilig te stellen. Het is een manier om te overleven.

Ooit, lang geleden, was een kleine, bescheiden consumptie van fructose nuttig voor mens en dier omdat het het lichaam de gelegenheid gaf om vet op te slaan voor de wintermaanden. Dat vet kon je helpen overleven.

"Hoewel de fructoseroute (fructolyse) ooit bedoeld was om ons te helpen overleven, is de consumptie van fructose de afgelopen eeuw natuurlijk enorm gestegen en kan deze fructolyse misschien in een soort overdrive zijn gegaan vanwege de grote hoeveelheden suiker die in het huidige westerse dieet zitten,” aldus Johnson. Het lichaam breekt de fructose af tot purines. De afbraak van die purines levert urinezuur op. Binnen enkele minuten na het drinken van een met suiker gezoete drank nemen de niveaus van urinezuur in je lichaam al toe.




Handboek PDD-NOS Column: maart 2021

Overactivering van dit proces door overmatige suikerinname via softdrinks en energiedranken kan ongewenst impulsief gedrag veroorzaken dat kan variëren van ADHD tot agressie of zelfs een bipolaire stoornis.

In het recent verschenen wetenschappelijke onderzoek werd gekeken hoe de overmatige inname van fructose, aanwezig in zo veel moderne voedingsmiddelen, een verrassende rol kunnen spelen in het meestal stapsgewijze ontstaan, ontwikkelen en verloop van een aandoening als gedragsstoornissen. Dat wordt de pathogenese genoemd.

Johnson merkt op: "We geven suiker niet de schuld van agressief gedrag, maar denken dat het wel degelijk een bijdrage kan leveren aan het ontstaan van deze problematiek."

De onderzoekers doen verder de bekende suggestie dat verder onderzoek noodzakelijk is om de rol van suiker en urinezuur verder vast te stellen bij gedragsstoornissen. Een miniem lichtpuntje is het feit dat er geneesmiddelen in ontwikkeling zijn die het fructosemetabolisme kunnen remmen.

"De identificatie van fructose als risicofactor doet niets af aan het belang van genetische, familiale, fysieke, emotionele en omgevingsfactoren die de geestelijke gezondheid bepalen", voegt hij er niet al te geruststellend aan toe.

Met andere woorden: als je kind je lief is, geef je kinderen zo weinig mogelijk zoete dranken. Geef ze gewoon weer een kop thee. Zoals jouw moeder vroeger ook bij jou deed.

[1] Johnson et al: Fructose and uric acid as drivers of a hyperactive foraging response: A clue to behavioral disorders associated with impulsivity or mania? in Evolution and Human Behavior – 2020 – 2019