Een nieuwe Belgische reviewstudie laat zien dat het omega 6-vetzuur GLA (gamma-linoleenzuur) een prominente rol speelt als toevoeging aan een omega 3-formule met EPA (eicosapentaeenzuur) en DHA (docosahexaeenzuur)
bij kinderen en jongeren met ADHD-klachten. GLA laat hierbij synergetische effecten met omega 3-vetzuren zien die het ontstekingsremmende effect van de meervoudig onverzadigde vetten ondersteunen.
Een combinatie van EPA, DHA en GLA in de verhouding 9:3:1 lijkt daarom betere uitkomsten te geven bij het tegengaan van de klachten van ADHD dan omega 3-vetzuren alleen.
De omega 3-vetzuren EPA en DHA uit visolie worden al jaren beschouwd als goede ondersteuning bij leerproblemen, concentratiestoornissen en druk gedrag bij kinderen. Tot voor kort
werd in dit verband uitsluitend gesproken over DHA en/of EPA. Nu wordt ook het belang van het omega 6-vetzuur GLA onderstreept[1].
Bij omega 6-vetzuren wordt er vaak gedacht aan hun ontstekingsbevorderende effecten, zoals te zien is bij een overschot aan het omega 6-vetzuur arachidonzuur dat leidt tot de
vorming van ontstekingsbevorderende stoffen, waaronder specifieke prostaglandines en leukotrienen (eicosanoiden).
Niet alle omega 6-vetzuren zijn echter ontstekingsbevorderend. Zo is GLA duidelijk ontstekingsremmend. Het stimuleert onder andere de vorming van ontstekingsremmende prostaglandines en tromboxanen.
GLA, een ontstekingsremmende stof
In het lichaam wordt GLA gevormd uit het omega 6-vetzuur linolzuur. Het gevormde GLA wordt vervolgens snel omgezet in DGLA (di-homo-gamma-linoleenzuur) en ingebouwd in het celmembraan. Dit treedt
onder gezonde fysiologische omstandigheden op voordat het DGLA omgezet kan worden in het ontstekingsbevorderende arachidonzuur.
In vivo onderzoek laat zien dat een hogere concentratie DGLA ten opzichte van arachidonzuur in afweercellen, zoals neutrofielen, leidt tot een lagere biosynthese van ontstekingsbevorderende eicosanoiden.
Kortom, een goede (D)GLA-spiegel heeft ontstekingsremmende effecten in het immuunsysteem.
Handboek PDD-NOS Column: october 2022
Synergie GLA en EPA
Omdat GLA onder ongunstige omstandigheden uiteindelijk ook omgezet kan worden in het ontstekingsbevorderende arachidonzuur, zijn sommige zorgverleners terughoudend in de inzet van het omega 6-vetzuur.
Echter, klinisch onderzoek laat zien dat het combinatiegebruik van GLA met omega 3-vetzuren, zoals EPA, leidt tot een hogere bloedconcentratie EPA, maar de concentratie arachidonzuur niet stijgt.
Suppletie met minimaal 250 mg EPA en DHA in combinatie met GLA gaat een stijging van de concentratie arachidonzuur tegen en verlaagt juist de expressie van genen die coderen voor
ontstekingsbevorderende cytokinen. Er lijkt dus sprake te zijn van een synergetisch ontstekingsremmend effect tussen GLA en EPA.
Bij ADHD is ontsteking een bekend onderdeel van de pathofysiologie. Bovendien weten we uit klinisch onderzoek dat mensen met ADHD vaker een tekort hebben aan ontstekingsremmende vetzuren. Toepassing van
een combinatie van de vetzuren GLA, EPA en DHA lijkt dan ook op zijn plaats.
Combinatie EPA, DHA en GLA bij ADHD
Het gebruik van een specifieke combinatie EPA, DHA plus GLA in de verhouding 9:3:1 geeft significante verbeteringen van ADHD-klachten, zowel alleen als in combinatie met het veelgebruikte
ADHD-medicijn methylfenidaat. Verschillende klinische onderzoeken hebben bovendien positieve effecten laten zien van deze combinatie omega 3 vetzuren plus omega 6-vetzuren op ADHD-klachten, aandacht, lees- en taalvaardigheid.
Een studie van Barragan et al[2] liet daarnaast zien dat gebruik van deze specifieke vetzuurcombinatie (EPA/DHA/GLA in de verhouding 9:3:1; 558 milligram EPA, 174 milligram DHA en 60 milligram GLA) veilig gebruikt
kan worden samen met methylfenidaat. Gelijktijdig gebruik kan er zelfs toe leiden dat de dosering methylfenidaat stapsgewijs verlaagd kan worden. Bovendien vond men een vermindering van negatieve
bijwerkingen van het medicijn en een verbetering van de therapietrouw.
[1] Jelle DHelft et al: Relevance of Omega-6 GLA Added to Omega-3 PUFAs Supplements for ADHD: A Narrative Review in
Nutrients : 2022. Zie hier.
[2] Eduardo Barragan et al: Efficacy and Safety of Omega-3/6 Fatty Acids, Methylphenidate, and a Combined Treatment in Children With ADHD in Journal of Attention Disorders : 2017
