Jaargang 20
Nummer 9 - september 2022
Fred de Vries - Auteur

ADHD bij Gewichtheffers

Het gebruik van anabole steroiden kan behoorlijk negatieve effecten op de gezondheid hebben, maar de factoren die iemand vatbaar maken voor het gebruik daarvan zijn nog niet goed begrepen.

Nieuw onderzoek lijkt uit te wijzen dat ADHD-symptomen vaker voorkomen bij mannelijke gewichtheffers die anabole steroiden gebruiken of in het verleden hebben gebruikt in vergelijking met degenen die ze nooit hebben gebruikt[1].

Zoals bij iedere gebruiker bekend is (of hoort te zijn) kan het gebruik van anabole steroiden ernstige negatieve gevolgen voor de gezondheid hebben, zoals stemmingsstoornissen, hart- en vaatziekten en verstoringen van cognitieve en gedragsprocessen. Studies hebben het gebruik van anabole steroiden gekoppeld aan agressiviteit, vijandigheid en stemmingswisselingen. Ondanks deze bevindingen worden anabole steroiden nog steeds gebruikt door veel sporters die professioneel of recreatief krachtsporten bedrijven.

"De factoren die mensen vatbaar maken voor het gebruik van anabole steroiden zijn slecht begrepen. Aandachtstekortstoornis met hyperactiviteit (ADHD) komt echter voor bij atleten op verschillende niveaus, van elke georganiseerde sport tot topsporters, met een prevalentie tussen 7 en 11%, hoger dan in de algemene bevolking," legden de onderzoekers uit. "Personen met ADHD hebben een verhoogd risico op middelengebruik, wat in theorie ook het gebruik anabole steroiden zou kunnen omvatten."

De onderzoekers wilden weten of het gebruik van anabole steroiden bij mannelijke gewichtheffers verband kon houden met ADHD-symptomen. Om dit te onderzoeken rekruteerden de onderzoekers 134 gewichtheffers 18 jaar en ouder. De ene groep gewichtheffers rapporteerde huidig of eerder gebruik van anabole steroiden (met ten minste een jaar cumulatief gebruik) en de andere rapporteerde nimmer anabole steroiden of soortgelijke middelen gebruikt te hebben.

De deelnemers voltooiden een cognitieve beoordeling, die bestond uit een achttal neuropsychologische tests, die een breed scala aan cognitieve domeinen bestreken, zoals werkgeheugen, verbaal leren en geheugen, verwerkingssnelheid, probleemoplossing en uitvoerend functioneren. Ze voltooiden ook een zelfrapportage van ADHD-symptomen die emotionele en gedragsproblemen beoordeelt.




Handboek PDD-NOS Column: september 2022

De onderzoekers stelden vast dat ADHD-symptoomscores hoger waren bij gebruikers van anabole steroiden dan bij niet-gebruikers. Een hoger percentage gebruikers van anabole steroiden vertoonde symptomen in het borderline- of klinische bereik dan in de niet-gebruikersgroep. Hoewel jarenlang gebruik van anabole steroiden niet geassocieerd was met ADHD-scores, werd eerder gebruik van anabole steroiden wel geassocieerd met meer ADHD-symptomen.

Verhoogde scoren van ADHD-symptomen bleken ook geassocieerd te kunnen worden met lagere cognitieve prestatiescores op werkgeheugen, verwerkingssnelheid, verbaal leren en geheugen, en probleemoplossing. Anderzijds werd er geen verband gevonden tussen ADHD-symptomen en executief functioneren.

De auteurs meldden wel enkele beperkingen van hun onderzoek, waaronder het onvermogen om causale conclusies te trekken uit deze gegevens. Met andere woorden, ze kunnen uit dit onderzoek niet de conclusie trekken dat je ADHD het risico op gebruik van steroiden verhoogt of dat het verband juist andersom ligt. Verder vermelden de auteurs (terecht) dat deze volledig mannelijke steekproef verbiedt om de uitkomsten te generaliseren naar vrouwelijke gewichtheffers.

"Onze bevindingen suggereren (slechts) dat ADHD-symptomen vaker voorkomen bij gewichtheffers die steroiden gebruiken", zo concludeerden de onderzoekers. "Verband tussen ADHD-symptomen en cognitieve testprestaties staafde deze bevinding. Het herkennen van een verband tussen ADHD-symptomen en het gebruik van steroiden kan leiden tot preventiebeleid tegen het gebruik van steroiden in de sport."

[1] Kildal et al: ADHD symptoms and use of anabolic androgenic steroids among male weightlifters in Science Reports : 2022. Zie hier.