Volwassenen, die last hebben van ADHD, lijken twee keer zo veel kans te hebben op het ontwikkelen van hart- en vaatziekten dan volwassenen in de populatie zonder ADHD[1].
Recent onderzoek bestudeerde het mogelijke verband tussen een twintigtal verschillende hart- en vaatziekten en ADHD. De onderzoekers filterden de andere bekende risicofactoren voor hart- en vaatziekten uit de onderzoeksgegevens. Denk aan diabetes type 2, obesitas, roken, slaapproblemen en psychische stoornissen.
De onderzoekers baseerden hun bevindingen op gegevens uit een nationaal register van meer dan een miljoen Zweedse volwassenen, geboren tussen 1941 en 1983, zonder reeds bestaande hart- en vaatziekten. Het register omvatte ongeveer 37.000 mensen met de diagnose van ADHD.
Na een gemiddelde follow-up van 11,8 jaar had 38% van de personen met ADHD ten minste een diagnose van hart- en vaatziekten gekregen, vergeleken met 24% van de mensen zonder ADHD. Het verband bleek iets sterker bij mannen dan bij vrouwen.
Volwassenen met ADHD liepen een hoger risico op hartstilstand, hersenbloedingen en vernauwing van de slagaders. Bovendien onthulde de studie dat psychiatrische comorbiditeiten, zoals problemen met eten en middelengebruik, het risico op hart- en vaatziekten verder verhoogde bij mensen met ADHD.
Het was uiteraard al veel langer bekend dat mensen met ADHD vaak de voordelen op korte termijn (van een ongezonde levensstijl) zwaarder laten wegen dan de nadelen daarvan op de langere termijn.
'Door personen zonder ADHD als referentiegroep te gebruiken, ontdekten we dat het relatieve risico op hart- en vaatziekten iets hoger was bij personen met ADHD plus enige psychiatrische comorbiditeit, in vergelijking met alleen ADHD', aldus de onderzoekers.
Handboek PDD-NOS Column: juni 2023
'Door personen zonder ADHD als referentiegroep te gebruiken, ontdekten we dat het relatieve risico op hart- en vaatziekten iets hoger was bij personen met ADHD plus enige psychiatrische comorbiditeit, in vergelijking met alleen ADHD', aldus de onderzoekers. 'Met name werd een extra toename van het risico op hart- en vaatziekten gevonden bij mensen met een comorbide depressieve stoornis, persoonlijkheidsstoornissen, angststoornissen, misbruik van middelen en eetstoornissen, vergeleken met alleen ADHD.'
Omdat de studie echter slechts observationeel was, kunnen de onderzoekers geen oorzakelijk verband destilleren uit de gevonden data.
Het patroon is echter niet zo eenvoudig als je denkt, want mensen die echt slecht in hun vel zitten kunnen juist daardoor gedrag vertonen dat doet denken aan ADHD. Zo hebben volwassen, die zwaar overgewicht hebben, soms problemen met hun 'emotionele controle'[2]. Dat doet dienst als een soort verdedigingsmechanisme om maar niet de grauwe werkelijkheid onder ogen te hoeven zien. Dat gedrag doet echter denken aan ADHD.
Positief is wel dat niet duidelijk is aangetoond dat het langdurig gebruik van stimulerende middelen, antidepressiva en medicijnen tegen angst en paniekaanvallen het risico op hart- en vaatziekten bij mensen met ADHD verhogen.
Aanvullende studies zijn daarom nodig om de mechanismen, die ten grondslag liggen aan het verband tussen ADHD en hart- en vaatziekten, verder te onderzoeken. Maar goed, dat zeggen onderzoekers altijd, want er moet natuurlijk wel meer geld worden vrijgemaakt om de onderzoekers aan het werk te houden.
[1] Li et al: Attention-Deficit/Hyperactivity Disorder as a Risk Factor for Cardiovascular Diseases: A Nationwide Population-Based Cohort Study in World Psychiatry : 2022
[2] Dehnavi et al: Association of ADHD symptoms with type 2 diabetes and cardiovascular comorbidities in adults receiving outpatient diabetes care in Journal of Clinical and Translational Endocrinology : 2023
