Jaargang 21
Nummer 5 - mei 2024
Fred de Vries - Auteur

Vitamine D en Gehoorverlies

Soms ontdekken wetenschappers onverwachte verbanden. Een recent voorbeeld is het verband tussen gehoor en vitamine D. Calciumionen in het inwendige deel van het oor zijn belangrijk voor de gehoorfunctie. Bovendien zijn daar veel vitamine D-receptoren aanwezig. Amerikaanse onderzoekers bekeken daarom of gehoorverlies (achteruitgang van het gehoor) bij ouderen mogelijk in verband kon staan met een lage vitamine D-status.

Gegevens van deelnemers uit de langlopende Amerikaanse bevolkingsstudie, de National Health and Nutrition Examination Surveys (NHANES), werden geanalyseerd om te zien of er een verband gevonden kon worden tussen lage vitamine D-spiegels en gehoorverlies. Bij deze studie waren 3.489 personen van 50 jaar en ouder betrokken, met een gemiddelde leeftijd van 61,5 jaar[1].

In dit cohort bleek 21,8% een vitamine D-tekort te hebben, gedefinieerd als een vitamine D serumspiegel lager dan 50 nmol/l. Een vermindering van het gehoor kwam veel voor. Achteruitgang van het gehoor werd gedefinieerd als gehoorverlies van meer dan 25 decibel in het spraakfrequentie- en/of hoge frequentiebereik. Tonen in het hoge frequentiebereik (3,0-8,0 kHz) werden minder gehoord door 70,5% van de mensen in het cohort en tonen in het bereik van spraakfrequenties (0,5-4,0 kHz) werden slechter gehoord door 40,5% van het cohort.

Een vitamine D-tekort bleek geassocieerd te zijn met een 45% hoger risico op gehoorverlies in het spraakfrequentie-bereik en een 60% toegenomen risico op sensorineuraal gehoorverlies van spraakfrequenties[1].

Vitamine D en gehoorfunctie binnenoor
De oorsprong van sensorineuraal gehoorverlies ligt in het binnenoor (slakkenhuis) en ontstaat door schade aan de gehoorzenuw. Sensorineuraal gehoorverlies is de meest voorkomende vorm van gehoorverlies bij volwassenen en is goed voor 90% van alle gevallen.

De onderzoekers concluderen dat vitamine D een rol speelt voor gehoorfuncties en dat een tekort een negatief effect kan hebben op de gehoorfunctie, met name in het binnenoor[1].




Handboek PDD-NOS Column: mei 2024

Door de onderzoekers wordt nu gespeculeerd dat een vitamine D-tekort kan leiden tot sensorineuraal gehoorverlies via een verandering in de calciumhomeostase in het binnenoor en door demineralisering van het slakkenhuis[2].

Een gelijksoortig onderzoek en analyse van data van 1123 personen van 70 jaar en ouder (gemiddeld 76,4 jaar), eveneens afkomstig uit de NHANES-databank, liet eenzelfde beeld zien[2]. In dit cohort had 23,2% een vitamine D-tekort. Gehoorverlies kwam veel voor, vooral bij hoge frequenties (bij 92,6%) en spraakfrequenties (bij 80,6%). Het verminderde gehoor bij spraakfrequenties (0,5-4,0 kHz) en bij lage (spraak)frequenties (0,5-2,0 kHz) kwam tweemaal vaker voor bij een vitamine D-tekort. Bovendien bleek een lage botdichtheid (gemeten in het dijbeen en ruggenwervels) in verband te staan met een verminderd gehoor bij lage frequenties, hoewel calciumspiegels geen verband vertoonden.

Andere vetoplosbare vitamines
Bovenstaande studies wijzen erop dat een vitamine D-tekort een risicofactor kan zijn voor gehoorverlies op latere leeftijd[1,2].

Ook lage spiegels van andere vetoplosbare vitaminen lijken in verband te staan met gehoorverlies. KNO-artsen vonden namelijk dat plotseling sensorineuraal gehoorverlies niet alleen in verband staat met lage serumspiegels van vitamine D, maar ook van vitamine A en vitamine E[3].

Het lijkt dus een goed idee om, zeker in de wintermaanden, wat extra vitamine D in de vorm van capsules in te nemen.

[1] Bigman: Deficiency in vitamin D is associated with bilateral hearing impairment and bilateral sensorineural hearing loss in older adults in Nutrition Research : 2022
[2] Szeto et al: Low vitamin D status is associated with hearing loss in the elderly: a cross-sectional study in American Journal of Clinical Nutrition : 2021
[3] Zheng et al: Serum fat-soluble vitamin levels may be related to sudden sensorineural hearing loss in Acta Oto-laryngologica : 2023