Amlodipine is een medicijn dat behoort tot de groep calciumkanaalblokkers. Het wordt vaak voorgeschreven om hoge bloeddruk (hypertensie) te behandelen en pijn op de borst (angina pectoris) te verminderen.
Amlodipine ontspant en verwijdt de bloedvaten, wat de doorstroom van het bloed verbetert en de druk op het hart verlaagt. Hierdoor hoeft het hart minder hard te werken om bloed rond te pompen, wat helpt bij het beheersen van de bloeddruk en het verminderen van klachten van angina pectoris.
Amlodipine bleek echter ook effectief (en werd goed verdragen) in preklinische modellen voor de behandeling van de problemen die gepaard gaan met ADHD. Uiteraard is er nog veel meer onderzoek noodzakelijk, maar deze eerste stap kan leiden tot een toekomstige, nieuwe behandeling om ADHD-symptomen te helpen beheersen.
Zoals bekend is ADHD een neurologische ontwikkelingsstoornis die in al vanaf heel jonge leeftijd door ouders wordt waargenomen en het hele leven aanhoudt. ADHD beinvloed het vermogen van een persoon om dagelijkse verantwoordelijkheden te navigeren, inclusief academische en professionele taken. Het manifesteert zich verschillend tussen individuen, met symptomen die over het algemeen in drie aandachtsgebieden vallen: hyperactiviteit, impulsiviteit en onoplettendheid. De intensiteit en zichtbaarheid van symptomen kunnen ook fluctueren op basis van omgevingsfactoren en situationele eisen.
De traditionele behandeling voor ADHD bestaat veelal uit stimulerende middelen, zoals methylfenidaat, of niet-stimulerende middelen, zoals viloxazine. Personen, die last hebben van de typische gevolgen van ADHD, kunnen ook gedragstherapie of coaching gebruiken, evenals het integreren van gezondere levensstijlgewoonten, zoals stoppen met drinken of reguleren van middelengebruik.
Er is echter altijd behoefte aan innovatie en alternatieve opties die meer keuzevrijheid en opties bieden bij het ondergaan van een behandeling voor ADHD. Bovendien hebben stimulerende middelen ook bekende bijwerkingen zoals verlies van eetlust, hoge bloeddruk, hoofdpijn en slaapstoornissen, evenals een potentieel voor misbruik.
Handboek PDD-NOS Column: maart 2025
Het onderzoek
In een recent gepubliceerd onderzoek bekeken wetenschappers het potentieel van amlodipine, een L-type calciumkanaalblokker, als basis voor nieuwe behandelingen van ADHD. Van de 5 medicijnen die ze testten, verminderde alleen amlodipine de hyperactiviteit significant.
Om de effecten te beoordelen, testten onderzoekers amlodipine in zebravissen, een veelgebruikt model voor het bestuderen van hersenfuncties vanwege hun genetische gelijkenis met mensen, waarbij ze ongeveer 70% van de genen delen. De resultaten toonden aan dat amlodipine zowel hyperactiviteit als impulsiviteit verminderde, de twee kernsymptomen van ADHD. Verdere analyse bevestigde dat amlodipine de bloed-hersenbarriere passeert, waardoor het direct een impact heeft op de hersenfunctie.
Het team richtte zich vervolgens op menselijke genetische gegevens en vond een opvallende link tussen ADHD en dezelfde calciumkanalen die door amlodipine worden aangepakt, wat duidt op een potentieel relevante behandelroute. Bovendien onthulde een analyse van patientgegevens in het Verenigd Koninkrijk dat personen die amlodipine namen, minder stemmingswisselingen en minder risicogedrag rapporteerden, wat de mogelijke therapeutische voordelen verder ondersteunt. Gezien de verdraagzaamheid, de werkzaamheid bij verschillende soorten en het sterke genetische bewijs, biedt amlodipine een veelbelovende mogelijkheid voor de ontwikkeling van nieuwe ADHD-behandelingen.
"Het hergebruiken van amlodipine, een goed ingeburgerd medicijn tegen bloeddruk, biedt een veelbelovende en snelle manier om ADHD-symptomen aan te pakken," meldde mede-auteur Matthew Parker, iets te enthousiast in een persbericht. "Ons onderzoek geeft aan dat amlodipine, vanwege de bestaande goedkeuring en het veiligheidsprofiel, snel opnieuw kan worden ingezet als behandelingsoptie voor ADHD, wat personen, die last hebben van ADHD, mogelijk eerder verlichting kan bieden dan het ontwikkelen van nieuwe medicijnen."
We moeten echter vooral niet vergeten dat het daadwerkelijke onderzoek slechts plaatsvond bij zebravisjes.
[1] Thorsteinsson et al: Validation of L-type calcium channel blocker amlodipine as a novel ADHD treatment through cross-species analysis, drug-target Mendelian randomization, and clinical evidence from medical records in Neuropsychopharmacology : 2025